Elektronik İmza Nedir? e-İmza Kimler Tarafından Kullanılabilir?
e-İmza Nedir? Ne İşe Yarar?
Elektronik imza; 5070 Sayılı Kanun uyarınca ıslak imza ile eş değer olan, elektronik ortamda bulunan bir belgeye eklenerek imzalayanın kim olduğunu belirlemeye yarayan veridir. E-imza ıslak imza gibi tek bir çeşit imza değildir. E-imza harf, karakter ve sembollerden oluşan, tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlayan sayısal veridir. İmza atılan metne göre farklılık göstermektedir.
E-imza, hukuken ıslak imzaların hepsi ile aynı görevi görmektedir. Ancak veraset ve intikal, evlenme ya da üçüncü tarafların şahitliğinin gerekli görüldüğü emlak alım satımı gibi durumlarda geçerli değildir. Bunlar dışındaki durumlarda ise elektronik veriler senet sayılmakta ve aksi ispat edilene kadar kesin delil olarak kabul edilmektedir.
e-İmza Nasıl Alınır?
E-imza, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından onaylı Elektronik Sağlayıcılar tarafından sunulmaktadır ve oradan temin edilmektedir.
Kurumsal ve bireysel olmak üzere iki çeşit elektronik imza vardır.
Bireysel ve Kurumsal E-İmza Başvurusu için Gerekli Belgeler Nelerdir?
Bireysel E-İmza için gerekli belgeler;
- Başvuru sahibinin üzerinde T.C. kimlik numarası açıkça yazılı nüfus cüzdanı, pasaport, sürücü belgesi gibi fotoğraflı ve geçerli resmi kimlik belgesinin aslı,
- Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) taahhütnamesi ve başvuru formu.
Kurumsal E-İmza için gerekli belgeler;
- Ticaret Sicil Memurluklarından son 6 ay içerisinde alınmış faaliyet belgesinin aslı,
- Başvuru sahibinin üzerinde T.C. kimlik numarası açıkça yazılı nüfus cüzdanı, pasaport, sürücü belgesi gibi fotoğraflı ve geçerli resmi kimlik belgesinin aslı,
- İmza sirkülerinin fotokopisi,
- Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) taahhütnamesi ve başvuru formu.
Elektronik İmza Kimler Tarafından Kullanılabilir?
e-İmza ile ıslak imza hukuki olarak aynı geçerliliğe sahip olduğundan dolayı, ıslak imza atabilecek hukuki ehliyete sahip olan herkes elektronik imza atma yetkisine de sahip olabilir. Elektronik imza firma adına atılacak ise e-İmza yetkisine sahip olacak kişi firma tarafından seçilir. Kurumsal elektronik imza’dan kurum sorumludur.
Elektronik İmza Nerelerde Kullanılır?
Elektronik imza uygulaması birçok alanda faaliyet göstererek kolaylık sağlayabilir. Bunlar;
- E-fatura programı/E-arşiv fatura programı ve E-SMM programı uygulamalarında,
- Kurumlar arası iletişimlerde,
- Sosyal güvenlik uygulamalarında,
- Sağlık uygulamalarında,
- Gümrük ve dış ticaret işlemlerinde,
- E-devlet uygulamalarında (turkiye.gov.tr)
- İnternet bankacılığında,
- Sigortacılık işlemlerinde,
- E-sözleşmelerde,
- E-sipariş,
- Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) Sisteminde,
- Çalışan hizmet sözleşmelerinde ve diğer tüm sözleşmelerde,
- Banka talimatlarının gönderilmesinde,
- Performans, izin, fazla mesai ve masraf onay formlarında,
- Genel Kurul, Ortaklar Kurulu ve Yönetim Kurulu kararlarının imzalanmasında,
- Bayi ağı iletişiminde sipariş sürecinde,
- Elektronik arşivin e-imzalanmasında,
- Islak imza gerektiren tüm uygulamalarda kullanabilirsiniz.
- Başvuru İşlemleri (YGS, KPSS, LES, Pasaport vb.)
Elektronik İmzanın Nitelikleri Nelerdir?
E-imza’ ya ait üç temel nitelik vardır. Bunlar;
- Veri bütünlüğü; verinin izinsiz değiştirilmesini, silinmesini ya da veriye ekleme yapılmasını önlemek için; kısaca veri bütünlüğüne zarar gelmemesi adına yapılan bir uygulamadır.
- Kimlik doğrulama ve onaylama; veriyi gönderen kişinin gerçekten istenilen kişi olup olmadığını garanti edilebilmesi ve onayıdır. Yani bir çeşit kimlik doğrulayıcıdır.
- İnkâr edilmezlik; kişilerin elektronik ortamda yapılan işleri reddetmesini önler.
e-İmzanın Avantajları
- e-imza ile yaptığınız işlemleri internet bağlantısı ve bilgisayar aracılığı ile zaman ve mekandan bağımsız olarak gerçekleştirebilirsiniz.
- Kâğıt ve kargo masrafı gibi giderlerinizden tasarruf edersiniz.
- Özel Sektör ve kamu uygulamalarında e-İmza ile gerçekleştirmeniz gereken işlemleriniz kolay ve hızlı olur.
e-İmzanın Hukuki Geçerliliği
e-imza ıslak imza ile aynı hukuki sonuçları aynıdır. Kanunların resmî şekle veya özel bir merasime tabii tuttuğu hukukî işlemler ile banka teminat mektupları dışındaki teminat sözleşmeleri, güvenli elektronik imza ile gerçekleştirilememektedir.
e-İmza ile Mali Mühür Arasındaki Fark Nedir?
- Mali mühür firmalara verilir.
- E-imza şahıslara verilir. E-imza ıslak imza yerine geçer.
NOT: Şahıs firması olarak elektronik fatura kullanıcısı olmak istiyorsanız, başvurunuzu mali mühür yerine E-imza ile de yapabilirsiniz. Cihazı, E-imza sertifikası dağıtmaya yetkilendirilmiş olan kuruluşlardan temin edebilirsiniz.
Nitelikli Elektronik İmza Sertifikası Nedir?
Nitelikli Elektronik Sertifikalar (NES); Kanunun 9. maddesinde belirtildiği gibi “nitelikli sertifika” olduğuna dair bir ibareyi, sertifika hizmet sağlayıcısının kimlik bilgilerini ve kurulduğu ülke adını, imza sahibinin teşhis edilebileceği kimlik bilgilerini, sertifikanın geçerli olduğu süreyi ve sertifikanın seri numarasını barındıran elektronik sertifikalardır.
e-imza oluşturabilmek için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yetkilendirilmiş NES alınması gerekmektedir. NES sadece gerçek kişilere verilir, kurumlara verilemez.
